YEREL POLİTİKALAR DERGİSİ 2. SAYI

YEREL POLİTİKALAR DERGİSİNİN 2. SAYISININ MUTLULUĞUNU YAŞIYORUZ.

YEREL POLİTİKALAR DERGİSİ 1. SAYI MAKALE ÖZETLERİ

PROF. DR. RUŞEN KELEŞ İLE YEREL YÖNETİM REFORMU ÜZERİNE RÖPORTAJ

TÜRKİYE’DE KENT-SİYASET İLİŞKİSİNE DAİR GÖZLEMLER

OBSERVATIONS

RELATING TO RELATIONSHIP OF CITY-POLITICS  IN TURKEY

Kemal GÖRMEZ

Özet

Türkiye’deki kentleşmenin en önemli faktörlerinden biri göçlerdir. Göçlerle birlikte kentlerdeki nüfus giderek artmıştır. Ancak nüfusun kentte yaşaması kentli davranışlar göstermesini beraberinde getirememiştir. Önemli bir toplumsal sorun olarak beliren bu durum, siyasal süreçleri de etkilemektedir. Çünkü kent kimliğine sahip olunamaması bireyleri etnik ve dinsel kimlikler gibi kent dışı kimliklere itmektedir. Bu durum kimlik siyasetini etkinleştirmektedir. Dolayısıyla siyasete ilişkin davranışların belirlenmesinde kentin gereksinimleri ve kentlinin beklentilerinin yerini hemşehrilik ve etnik kimlikler almaya başlamaktadır. Bu bağlamda çalışmada, kentsel siyasetin belirleyicileri, göçlerle birlikte bu belirleyicilerdeki değişim; merkez-yerel yönetim ilişkilerine bu değişimin yansımaları ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Göç, kimlik siyaseti, kent kimliği, kentsel siyaset

KADINLARIN SİYASETE GİRME YÖNTEMİ OLARAK MAHALLE MUHTARLIĞI

AS A METHOD OF ENTERING WOMEN TO POLITICS THE DISTRIC MUKHTAR

Ahmet MUTLU

ÖZET

Kadınların siyasal katılımını ele alan bu çalışmada, özellikle toplumsal yaşam içinde aktif olarak yer almayan (evdeki) kadınların “özgüven eksikliği”nin siyasal katılımlarını engellediği ve “mahalle muhtarlığı” gibi bir yöntemin, söz konusu özgüven eksikliğinin ortadan kalkmasına katkı sağlayabileceği savunulmaktadır. Çalışmanın amacı, kadınların siyasal katılımını artırmaya yönelik yöntemlere katkı sağlamaktır. Çalışma, kadının siyasal katılımının artırılmasına yönelik literatür içinde “mahalle muhtarlığı”nı önermesi bakımından farklılık taşımaktadır. Literatür tarama ve gözlem tekniğinin kullanıldığı çalışmada “mahalle muhtarlığı, kadının siyasal katılımını artırıcı bir işlev görebilir mi?” sorusuna cevap aranmıştır. Yapılan irdelemeler sonucunda, mahalle muhtarlığının, kadınlara siyasal özgüven kazandırabilecek nitelikler taşıdığı ortaya çıkmıştır. Çalışma, kadınların toplumsal statülerinin geliştirilmesine katkı sağlamayı amaçlaması nedeniyle önemli görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Siyasal katılım, kadın, mahalle muhtarlığı.

YÖNETİM SÜREÇLERİNDE AÇIKLIK: “OPEN GOVERNMENT” VE YEREL YÖNETİMLER

TRANSPARENCY IN PROCESS OF MANAGEMENT: “OPEN GOVERNMENT” AND LOCAL GOVERNMENT

M. Akif ÇUKURÇAYIR

Özet

Kamu yönetiminde açıklık ve demokratikleşme küresel düzlemde güçlü bir ivmeyle sürmektedir. Açık yönetim (open government) ABD hükümetince geliştirilen ve uygulanmaya çalışılan bir yaklaşımdır. Bilişim teknolojilerinden de yararlanarak kamu yönetiminin bütün süreçlerinin halka açılmasını öngören bu model, Avrupa’da da büyük ilgi uyandırmıştır. Bu çalışma, açık yönetimin düşünsel temelleri ve uygulama olanaklarını tartışmaktadır. Ayrıca Türkiye’nin bu modelden ne ölçüde yararlanabileceğini ilgililerin dikkatine sunmaktadır.

Anahtar sözcükler: Kamu yönetimi, yerel yönetim, açıklık, demokratikleşme, dönüşüm

KENT KONSEYLERİ İÇİN KATILIMCI BÜTÇE ÖNERİSİ 

     PARTICIPATORY BUDGET PROPOSAL TO THE CITY ASSEMBLIES

Elif ÇOLAKOĞLU

Ozet

Belediyenin kendi organı niteliğinde olmayan kent konseyine doğrudan nasıl kaynak aktarılacağı konusundaki belirsizlik, her ne kadar 5393 Sayılı Belediye Kanunu'nun 76. maddesi ile 6 Haziran 2009 tarihli Kent Konseyi Yönetmeliği’nin 16. maddesinde güvence altına alınsa da, de facto bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır. Bunun için, kent konseyinin belediyece uygun görülen giderlerinin, başta sosyo-kültürel işlerden sorumlu birimler olmak üzere, belediyenin ilgili birimlerince karşılanması yoluna gidilmektedir. Ancak, kent konseylerinin belediyeler karşısındaki bu yasal ve statü belirsizliğinin bir çözüme kavuşturulması ve kent konseylerine mali özerkliğin kazandırılması gerekmektedir. Esas olarak kent konseylerinin mali özerklik sorununun ele alındığı bu çalışmada, bir çözüm önerisi olarak katılımcı bütçe sistemi ileri sürülmektedir. Bütçenin halkın istediği yönde kullanılmasını amaçlayan bu modelle, genel olarak, her yurttaş yaşadığı kentte öncelikli yatırımların nereye yöneleceği ve sosyal yatırımlara ne kadar pay ayrılacağı gibi konularda kararlara katılabilmektedir. Böylelikle, özellikle yerel yönetimler bağlamında, yurttaşların belediyelerin bütçelerinde ne kadar etkin olduğu ve katılımın ne düzeyde gerçekleştiği belirlenmektedir. Kent konseylerinde katılımcı bütçe modeli uygulandığında, sadece belediyece değil, aynı zamanda bütün kamu kuruluşlarınca sunulan kamusal hizmetler yönünden kentsel önceliklerin belirlenmesine ilişkin uygun bir ortam sağlayacaktır. Bu çalışmada, belediyelerde kurulması öngörülen kent konseylerinin uygulamada yaşadıkları bütçe sıkıtısını nasıl asabilecekleri konusuna yanıt aranmakta ve bir çözüm önerisi olarak katılımcı bütçe sisteminin detaylı bir şekilde incelenmektedir.  

Anahtar Kelimeler: Katılım, Kent Konseyi, Katılımcı Bütçe.

SÜRDÜRÜLEBİLİR KENTLER İÇİN ÜNİVERSİTE YERLEŞKELERİNİN ROLÜ

THE ROLE OF UNIVERSITY CAMPUSES FOR SUSTAINABLE CITIES

Gamze YÜCEL IŞILDAR

Özet

Günümüzde, küresel anlamda, önemli gündem maddelerinden birini oluşturan “iklim değişikliği” nin nedeni ve sonucu olarak karşımıza çıkan çevre problemlerinin çözümü, sorunun başlıca kaynaklarından birini teşkil eden “kent”lerde odaklanmaktadır. Kentlerin ve doğanın en azından mevcut haliyle korunabilmesi, gelecek nesillere aktarılabilmesi için,  “sürdürülebilir kent” kavramı  ortaya çıkmıştır. Kentlerde sürdürülebilirliğin sağlanması, ölçeğin büyüklüğü ve etki eden faktörlerin çokluğu nedeniyle gözümüzü korkutmakta ve geçiş süreci geciktirilmektedir. Oysa, üniversite yerleşkeleri pilot bazda, küçük birer kent örneği olarak, adeta laboratuar görevini üstlenip, model oluşturabilirler. Buradan hareketle bu çalışmada, üniversite yerleşkelerinin ‘sürdürülebilirlik’ kavramı ve ilgili prensipler incelenmiştir. Bu kapsamda, üniversite yerleşkelerinde, entegre atık yönetimi, su yönetimi ve enerji verimliliğinin arttırılması hususlarında bütüncül ve uzun vadeli yaklaşımlar tartışılmıştır. Bu alanda başarı (sürdürülebilirlik) sağlanması için yerel yönetimler ve üniversite arasındaki işbirliğinin gerekliliği tartışılarak; sürdürülebilir kampüsler ve kentsel gelişimin temel ilkeleri verilmiştir.

Anahtar Sözcükler: Sürdürülebilir kentler, Sürdürülebilir Üniversite, Sürdürülebilirlik Prensipleri

YEREL YÖNETİŞİM, KATILIM VE KENT KONSEYLERİ

LOCAL GOVERNANCE, PARTICIPATION AND CITY ASSEMBLIES

M. Akif ÇUKURÇAYIR

H. Tuğba EROĞLU

Hayriye SAĞIR

Özet

Çağdaş demokrasiler, temsili demokrasilerin yetmezlik sorununu katılımcı mekanizmalar üreterek çözmek için büyük çaba harcamaktadırlar. Çağdaş demokratik rejimlerde başta yurttaş girişimleri, yarı doğrudan demokrasi, planlama kurumları, yurttaş forumları, toplumsal örgütlenmeler, elektronik oylama ve katılım ortamları, çağrı merkezleri, şikayet büroları ve kamuoyu yoklamaları olmak üzere birçok mekanizmadan yararlanılmaktadır.

Bu mekanizmaların kullanılmasının üç önemli amacı olduğu belirtilebilir:

1.        Demokratik kültürün öğrenilmesi ve yaşatılmasının başarılması.

2.        Yerel kalkınmanın siyaset, yönetim, özel sektör, sivil topluk kuruluşları ve yurttaş katkılarıyla etkileşimci bir yöntemle sürdürülmesi; dolayısıyla daha güçlü bir yerel kalkınma mekanizmasının oluşturulması.

3.        Meşru, açık, hakça ve daha da önemlisi hesap verebilir/denetlenebilir, bir yönetim sisteminin başarılması, dolayısıyla yerel kamu hizmetlerinde etkinlik ve verimlilik artışının sağlanması.

Son reformlar sonucunda 5393 sayılı Belediye Yasası ile belediyeler yeni birtakım görevler ve yetkilerle donatılmıştır. Bu yetkilerden birisi de kent konseylerinin oluşturulması konusunda verilen yetkidir. Kent konseyi, kent yaşamında; kent vizyonunun ve hemşehrilik bilincinin geliştirilmesi, kentin hak ve hukukunun korunması, sürdürülebilir kalkınma, çevreye duyarlılık, sosyal yardımlaşma ve dayanışma, saydamlık, hesap sorma ve hesap verme, katılım ve yerinden yönetim ilkelerini hayata geçirmeye çalışır. Bu bağlamda bu sürecin nasıl oluşturulduğu ve sürdürüldüğü; belediyelerin bu süreci tamamlayıp tamamlamadığı; “Kent Konseyi” mekanizmasının beklentileri karşılayıp karşılamadığı ve son olarak, etkin bir model ve uygulama için nelerin revize edilmesi ve eklenmesi gerektiğinin alan araştırmalarıyla belirlenmesi ve analiz edilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Kent Konseyleri, Katılım, Yerel Demokrasi, Yönetişim, Etkinlik

ULUSAL KALKINMANIN YEREL AKTÖRLERİ:

BÖLGESEL KALKINMA AJANSLARI

Rıfat KARAKOÇ

Özet

Bu çalışmanın amacı; bölgelerarası farklılık ve dengesizliklerin giderilmesi ya da en azından kabul edilebilir bir seviyeye indirilmesini sağlayacak, böylelikle bölgelerarası rekabetin de daha eşit şartlarda gerçekleşmesine olanak tanınmasına faydalı olacak Bölgesel Kalkınma Ajansları’nın Türkiye’deki genel yapısının incelenmesidir. Bunun yanında Bölgesel Kalkınma Ajansları’nın Türkiye açısından taşıdığı önem, sağlayacağı faydalar ve yine bu kuruluşlara yönelik eleştirilere de değinilecektir.

YEREL POLİTİKALAR DERGİSİ

YEREL POLİTİKALAR DERGİSİ